W 40. rocznicę wydaniaDialog filozoficznyW czasopiśmie kierowanym przez profesora Antonio Sáncheza Orantosa, cmf, weźmie udział duża grupa prelegentów, filozofów i naukowców z różnych uniwersytetów. Będą oni analizować od 19 do 21 czerwca w Papieski Uniwersytet w Salamance (UPSA), ważne wyzwania dla ludzi.
Antonio Sánchez Orantos (Madryt, 1957), misjonarz klaretyński, wziął na siebie odpowiedzialność za kierowanie Dialog filozoficzny w 2023 r., zastępując poprzedniego dyrektora José Luisa Caballero Bono, również klaretyna.
Oprócz innych zajęć zawodowych, Sanchez Orantos był profesorem antropologii, metafizyki i historii starożytnej przez 22 lata w Papieski Uniwersytet ComillasPrzywódca jezuitów, który stoi na czele Towarzystwa Jezusowego, jest obecnie na emeryturze.
Ale nadal jest bardzo zajęty. Obecnie nadal wykłada teologię duchowości w Klaretyńskim Instytucie Teologicznym (stowarzyszonym z Papieskim Uniwersytetem w Salamance), a także kieruje czasopismem "Diálogo Filosófico". Dziś rozmawiamy z filozofem o kilku aktualnych kwestiach.
Profesorze, dwa wstępne pociągnięcia pędzlem. Gdzie się urodziłeś i studiowałeś. Jesteś filozofem i klaretynką.
- Urodziłem się w Madrycie w 1957 roku, 17 lipca. Wstąpiłem do Zgromadzenia Misjonarzy Synów Serca Maryi (misjonarze klaretyni) w 1974 roku, a pierwszą profesję złożyłem w 1975 roku.
Zostałem wyświęcony na kapłana przez bpa Vicente Enrique y Tarancón 24 kwietnia 1983 roku. Ukończyłem studia licencjackie z teologii w Klaretyńskim Centrum Teologicznym w Colmenar Viejo (stowarzyszonym z Uniwersytetem Comillas). Dyplom z filozofii na Uniwersytecie Comillas. Doktorat z filozofii na tym samym uniwersytecie. Doktorat z teologii na Papieskim Athenaeum San Anselmo w Rzymie oraz magister filozofii i mistyki na tym samym Athenaeum w Rzymie.
Opowiedz mi o niektórych tematach, które poruszyłeś w magazynie w ostatnim czasie. Obchodzicie właśnie 40-lecie "Diálogo Filosófico".
- Czasopismo, o wysokim stopniu popularyzacji filozofii, starało się krytycznie konfrontować z najbardziej palącymi problemami naszej kultury, rezerwując coroczny numer (czasopismo ukazuje się co cztery miesiące) na aktualizację propozycji najbardziej reprezentatywnych autorów tradycji filozoficznej.
Przytaczam tylko najnowsze: Kant (nr 119), Maritain (w druku, nr 122), hołd dla Benedykta XVI (nr 117).
W ciągu czterdziestu lat jego istnienia zajmowano się wieloma innymi: Husserlem, Heideggerem, Zubirim, Rortym, Habermasem, Simone Weil, szkołą frankfurcką (można zobaczyć m.in. tutaj).
W odniesieniu do poruszanych tematów są to pięć pola refleksji: etyka i polityka, epistemologia i neuronauki, problemy fundamentu i sensu ludzkiego życia (antropologia/metafizyka), ludzka transcendencja i teodycea (problem Boga), krytyczna refleksja nad trybami/modami kulturowymi.
Ostatnie wydania dotyczyły: humanistyki cyfrowej (115), ubóstwa (116), niepewności myślenia (118), moralności: fundamentu (120).
Przypuszczam, że współpraca z Papieskim Uniwersytetem w Salamance sięga daleko wstecz.
- Ildefonso Murillo Murillo, emerytowany profesor i były dziekan Wydziału Filozofii UPSA oraz były dyrektor Iberoamerykańskiego Instytutu Filozofii (UPSA), od samego początku jasno określił cele czasopisma.
"Pragnienie przyczynienia się do zbadania prawdy filozoficznej w szczytowym momencie naszych czasów (ponieważ) wielu filozofów wydawało się być motywowanych celami innymi niż prawda.
"Troska o radykalną i pełną nadziei orientację na ludzkie życie".
Być może istniała jakaś ukryta idea...
- Hiszpania w latach 80. stanęła w obliczu wielkich wyzwań: czasów kryzysu, zmian i nadziei. Stagnacja filozofii w przestarzałej scholastyce wywołała reakcję na pozytywistyczne, nihilistyczne, strukturalistyczne, postmodernistyczne lub postmetafizyczne propozycje.
W tym środowisku kulturowym zrodziło się "wielkie marzenie" o stworzeniu otwartej przestrzeni dialogu, aby krytycznie przemyśleć te reakcje i sprowokować obecność refleksji filozoficznej, która jasno przedstawiałaby mądrość zawartą w chrześcijańskim humanizmie. W tym roku obchodzimy czterdziestolecie obecności w wierności temu zadaniu.
W UPSA masz teraz do czynienia z kryzysem i nadzieją.
- Smutek opanowuje ludzkie życie. Smutek, który niszczy wszelką nadzieję na lepszą przyszłość. A kiedy nadzieja zostaje zniszczona, demoralizacja przenika wszystkie wymiary życia społecznego. A w samym sercu tego kryzysu kulturowego, destrukcyjna ingerencja sztucznej inteligencji zagraża ludzkiej tożsamości.
Dlatego bardziej niż kiedykolwiek potrzebujemy wiedzy, która zapraszając ludzi do słuchania pragnień ich serc (refleksyjne milczenie w przeciwieństwie do powierzchownej rozmowy), oferuje pełne nadziei i realistyczne projekty życia moralnego: stawką jest przyszłość naszych społeczeństw.
W związku z tym nie wiem, czy filozofia i ogólnie nauki humanistyczne nie są zbyt często uważane za pewną "bezużyteczną wiedzę", niezbyt pragmatyczną. Co byś powiedział?
- Pragmatyczne wymiary ludzkiego życia są wystarczająco zadbane, a zatem wiedza niepragmatyczna, która oświetla ludzkie życie, jest pilniejsza niż kiedykolwiek.
Pozornie bezużyteczna wiedza, ale wiedza, której ludzie poszukują, aby nadać sens swojemu życiu.
Oferowanie przestrzeni dialogu dla tej wiedzy jest zobowiązaniem czasopisma i podstawowym celem naszego Kongresu. Ponieważ tylko w dialogu z tymi, którzy są inni, przełamując pokusę polaryzacji społecznej, będziemy w stanie znaleźć ścieżki sprawiedliwości i pokoju dla współczesnych ludzi.
Kończymy naszą rozmowę. Atrakcje kongresu są liczne, a program prezentuje wybitnych mówców. W inauguracji wezmą udział monsignore Luis Argüello, kardynał klaretyn Aquilino Bocos Merino, Wielki Kanclerz, biskup José Luis Retana i rektor UPSA, Santiago García-Jalón. A także, co jest oczywiste, profesor Ildefonso Murillo, cmf, założyciel czasopisma, i dyrektor Antonio Sánchez Orantos.