Pisemny dorobek magisterium papieża Franciszka podczas jego dwunastu lat na czele Kościoła katolickiego jest obszerny i zróżnicowany.
Encykliki
Papież Franciszek zainaugurował swój pontyfikat publikacją Lumen Fidei 29 czerwca 2013 r., encykliki, w której wielu wyczuwało pióro jego poprzednika, Benedykta XVI, który zakończył trylogię poświęconą cnotom teologicznym: nadziei (Spe salvi), miłości (Caritas in veritate) i wierze.
Argentyński papież opublikował Laudato si'pierwszy ważny dokument papieża poświęcony ekologia w dniu 24 maja 2015 roku. W encyklice tej papież podjął i rozwinął część magisterium swoich poprzedników, podkreślając, że chrześcijanie uznają, że ich odpowiedzialność za stworzenie oraz obowiązek wobec natury i Stwórcy są istotną częścią ich wiary. Papież zachęcał do poszukiwania innych sposobów rozumienia ekonomii i postępu, podkreślając, że autentyczny rozwój człowieka ma charakter moralny i musi dotyczyć otaczającego nas świata (coś, co podjął również w Fratelli tutti), i wezwał do ekologicznego nawrócenia, uznając, że każde stworzenie odzwierciedla coś z Boga. W encyklice tej mówił o "kulturze wyrzucania", jednej z linii jego pontyfikatu, promując zmiany społeczne, które nadałyby wartość najbiedniejszym i najbardziej bezbronnym: osobom starszym, porzuconym dzieciom, ubogim, migrantom....
W 2020 r. Franciszek podpisał w Asyżu encyklikę Fratelli Tutti. Miejsce wybrane na rubrykę tej encykliki nie było przypadkowe: święty z Asyżu jest inspiracją dla encykliki, w której papież opowiedział się za nową wizją braterstwa i przyjaźni społecznej, która nie pozostaje na poziomie słów. W tym sensie Fratelli Tutti miało być wkładem w rozwój globalnej wspólnoty braterstwa opartej na praktyce przyjaźni społecznej ze strony ludów i narodów; domaga się lepszej polityki, takiej, która naprawdę służy dobru wspólnemu. Niektórzy nazwali tę encyklikę najbardziej "polityczną" z encyklik papieża Franciszka, ponieważ papież wyraźnie zwrócił się do władców narodów, wzywając ich do "politycznej miłości", skoncentrowanej na pracy na rzecz porządku społecznego i politycznego, którego duszą jest miłość społeczna.
Laudato si' i Fratelli Tutti to prawdopodobnie dwie najbardziej znane i wpływowe encykliki pontyfikatu papieża Franciszka. Niecały rok temu, 24 października 2024 r., papież opublikował swoją ostatnią encyklikę, Dilexit nos, w której papież zgłębia znaczenie Najświętszego Serca Jezusa jako źródła miłości i centrum życia każdego człowieka. Encyklika zachęca wiernych do głębszego spotkania z Chrystusem, pełnego zaufania Jego miłości, aby osiągnąć ostateczne zjednoczenie z Nim, i odnosi się do znaczenia Eucharystii i kultu świętych obrazów jako sposobu zbliżenia się do Chrystusa i odżywienia naszego życia. W tej encyklice podjął również wezwanie do miłości do wszystkich, które zostało zainicjowane w Fratelli tutti, wskazując, że miłość bliźniego, karmiona miłością Chrystusa, pozwala nam kochać tak, jak On kochał, okazując pokorę i bliskość wszystkim.
Adhortacje apostolskie, linie jego pontyfikatu
Do najważniejszych tekstów, które papież Franciszek opublikował podczas swojego pontyfikatu, należą napisane przez niego adhortacje apostolskie. W sumie było siedem takich dokumentów, z których trzy: Evangelii Gaudium, Amoris Laetitia i Gaudete et Exsultate można uznać za przykłady "wytycznych" pontyfikatu Franciszka.
Evangelii Gaudium, napisana w tym samym roku, w którym papież został wybrany, jest "programem rządów" papieża, który wezwał wiernych do rozpoczęcia nowego etapu ewangelizacji, charakteryzującego się entuzjazmem i ożywieniem struktur. W adhortacji tej papież odniósł się do potrzeby zreformowania Kościoła w jego misji ewangelizacyjnej, wskazując na pewne pokusy, w które wszyscy możemy wpaść i podkreślając znaczenie włączenia ubogich do społeczeństwa, promowania pokoju i dialogu.
Trzy lata później opublikowano Amoris Laetitia (2016), w której papież odnosi się do piękna i wyzwań małżeństwa i rodziny w dzisiejszym świecie. W tej adhortacji, która nie była wolna od pewnych błędnych interpretacji, papież Franciszek chciał zastanowić się nad znaczeniem miłości małżeńskiej i rodzinnej, a także nad potrzebą towarzyszenia, rozeznawania i integrowania wszystkich rodzin, zwłaszcza tych w trudnych sytuacjach. W Amoris Laetitia papież potępił również czynniki kulturowe, społeczne, polityczne i ekonomiczne, które utrudniają autentyczne życie rodzinne.
Wreszcie, Gaudete et Exsultate (2018) jest zaproszeniem do świętości w codziennym życiu. Papież Franciszek wyjaśnił w tej adhortacji apostolskiej, że wszyscy są powołani do bycia świętymi poprzez życie z miłością i dawanie świadectwa w codziennych zajęciach, w których się znajdujemy, i zachęcani do okazywania chrześcijańskiego zaangażowania w taki sposób, aby wszystko, co robimy, miało ewangeliczne znaczenie i utożsamiało nas z Jezusem Chrystusem.
